To Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου (Ε.Θ.Π.Ζ.) ιδρύθηκε με Προεδρικό Διάταγμα, το Δεκέμβριο του 1999 (ΦΕΚ 906Δ, 22 Δεκεμβρίου 1999), όπως αυτό τροποποιήθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα του 2003 (ΦΕΚ 1272Δ, 27 Νοεμβρίου 2003).
Η λειτουργία του Ε.Θ.Π.Ζ στοχεύει στην προστασία των παραλιών ωοτοκίας της Caretta caretta, του βιοτόπου και του πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας, της ορνιθοπανίδας, της χλωρίδας, του θαλάσσιου οικοσυστήματος και των ιχθυοαποθεμάτων, αναπτύσσοντας παράλληλα δραστηριότητες για την ανάπτυξης της περιοχής, που εναρμονίζονται με την προστασία της φύσης, του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μέτρα προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων
Στο θαλάσσιο τμήμα της προστατευόμενης περιοχής για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας και του θαλάσσιου οικοσυστήματος δεν επιτρέπονται όλο το χρόνο η ερασιτεχνική αλιεία ( π.χ. ψαροντούφεκο, παραγάδια, δίχτυα), και τα μηχανοκίνητα θαλάσσια σπορ (π.χ. ski, jet-ski,). Εντούτοις, κατά τη διάρκεια της μέρας μπορείτε να ανακαλύψετε την ομορφιά της περιοχής με ναυσιπλοΐα (προσοχή ταχύτητα έως 6 ναυτικά μίλια την ώρα και αγκυροβολία μόνο στη Γ’ Ζώνη), κολύμβηση, κατάδυση κ.α. Δεν επιτρέπεται η διέλευση, κίνηση, παραμονή και αγκυροβολιά σκαφών και πλωτών γενικά μέσων στη θαλάσσια περιοχή Α' από 1 Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου κάθε έτους.
Παρατήρηση της θαλάσσιας χελώνας
Μέρος των εμπειριών σας θα είναι και η παρατήρηση της θαλάσσιας χελώνας. Όταν την συναντήσετε, μην πλησιάζετε μετωπικά και κρατείστε απόσταση τουλάχιστον 15 μέτρων. Ο μέγιστος χρόνος παρατήρησής της είναι τα 15 λεπτά όταν δεν βρίσκεται στην επιφάνεια αλλιώς 10 λεπτά. Στο διάστημα αυτό δεν την ταΐζουμε, ούτε την ακουμπάμε. Αν δε θέλετε να τραπεί σε φυγή να είστε ήρεμοι, χωρίς φωνές και απότομες κινήσεις (πόσο μάλλον του σκάφους!). Σε οποιαδήποτε περίπτωση αν η χελώνα είναι ανήσυχη απομακρυνθείτε, θα ξανασυναντηθείτε λίγα μέτρα πιο κάτω.
Μέτρα προστασίας των παραλιών ωοτοκίας
1. Η ανθρώπινη παρουσία επιτρέπεται στις παραλίες ωοτοκίας από τις 07:00 π.μ. έως και τη δύση του ηλίου.
2. Φροντίζουμε οι παραλίες να είναι καθαρές για εμάς και τις χελώνες, παίρνοντας τα σκουπίδια και τα αποτσίγαρα μαζί μας όταν φεύγουμε.
3. Η δραστηριότητα μας περιορίζεται σε μια στενή ζώνη κοντά στο νερό (≈ 5 μέτρα από τη θάλασσα). Σε μεγαλύτερες αποστάσεις είναι πιθανή η ύπαρξη φωλιών.
4. Οι φωλιές κοντά στη ζώνη ανθρώπινης δραστηριότητας σηματοδοτούνται με κλωβό για την προστασία τους και δεν τις πλησιάζουμε, γιατί επηρεάζουμε αρνητικά την εκκόλαψη των αυγών.
5. Οι κατασκευές από άμμο στην παραλία (κάστρα, λιμνούλες, κ.ά. ), φτιάχνονται μόνο πολύ κοντά στη θάλασσα (≈1-2 μέτρα) και φροντίζουμε να τις καταστρέφουμε πριν φύγουμε, ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο για τα χελωνάκια στην προσπάθειά τους να φτάσουν στη θάλασσα.
6. Αν είμαστε παρόν κατά την «έξοδο» των νεοσσών χελωνών από τη φωλιά, δεν τα αγγίζουμε, καθώς επηρεάζεται αρνητικά η επιβίωση τους. Καλούμε τον φύλακα και ακολουθούμε τις οδηγίες του.
7. Αυτοκίνητα, μηχανάκια, ποδήλατα, άλογα και σκύλοι δεν επιτρέπονται στις παραλίες ωοτοκίας καθώς δεν συνάδουν με την προστασία.
8. Δεν μετακινούμε /αφαιρούμε φυσικά υλικά (άμμο, κοχύλια, πέτρες) στις παραλίες ωοτοκίας. Ομοίως, δεν αφαιρούμε αχινούς, αστερίες και άλλα θαλάσσια είδη από το βυθό της θάλασσας. Η ομορφιά και ο φυσικός πλούτος της περιοχής εξαρτάται από τη συμμετοχή σας.
9. Δεν χρησιμοποιούμε ομπρέλες θαλάσσης στις παραλίες ωοτοκίας Γέρακα, Δάφνη και Μαραθωνήσι -εκτός των υφιστάμενων, εφόσον υπάρχουν.
10. Οι «γλίνες» (πηλός) στην παραλία του Γέρακα αποτελούν μοναδικό γεωλογικό μνημείο της περιοχής -δεν επιτρέπεται η χρήση ή αφαίρεση τους.
11. Η προστασία και ενίσχυση των ιχθυοαποθεμάτων είναι σημαντική για την περιοχή και όχι μόνο. Στο πλαίσιο αυτό δεν επιτρέπεται η ερασιτεχνική αλιεία στην προστατευόμενη περιοχή (π.χ. ψαροντούφεκο, καλάμι)
Παρακαλούμε ακολουθείτε τις οδηγίες των Φυλάκων Περιβάλλοντος του Φορέα, καθώς η κάθε παραλία ωοτοκίας υπόκειται σε ιδιαίτερα μέτρα προστασίας προσαρμοσμένα στις ειδικές συνθήκες της περιοχής.