Την περίοδο 2014-2015 πραγματοποιήθηκε μελέτη για την ορνιθοπανίδα της προστατευόμενης περιοχής, που περιλαμβάνει και τις περιοχές GR2210002, GR2210003, GR2210004 του Δικτύου NATURA 2000.
Στο τμήμα της Προστατευόμενης Περιοχή του ΕΘΠΖ Κόλπος Λαγάνα (GR2210002), ο συνολικός αριθμός των ειδών ήταν εξήντα τέσσερα (64), εκ των οποίων τα έντεκα (11) ανήκαν στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147 για την προστασία των πουλιών και των ενδιαιτημάτων τους (Παράρτημα Α). Πιο συγκεκριμένα από τα 64 είδη:
-
τα 40 είδη προστέθηκαν στη λίστα “3.2 Species referred to in Article 4 of Directive 2009/147/EC and listed in Annex II of Directive 92/43/EEC and site evaluation for them”
-
τα 22 είδη προστέθηκαν στη λίστα “3.3 Species referred to in Article 4 of Directive 2009/147/EC and listed in Annex II of Directive 92/43/EEC and site evaluation for them Other important species of flora and fauna (optional)”
-
τα δύο ανθρωπόφιλα είδη Σπιτοσπουργίτης (Passer domesticus) και κοινό Περιστέρι (Columba livia) που καταγράφηκαν δεν εντάχθηκαν σε καμία από τις δύο προαναφερθείσες περιπτώσεις.
Στο τμήμα της Προστατευόμενης Περιοχής, τα Νησιά Στροφάδες (GR2210004 GR2210003) για την ερευνητική περίοδο 2014-15, ο συνολικός αριθμός των ειδών που καταγράφηκαν στη συγκεκριμένη περιοχή μελέτης ήταν εκατόν επτά (107), εκ των οποίων τα τριάντα (30) ανήκαν στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147 για την προστασία των πουλιών και των ενδιαιτημάτων τους (Παράρτημα Β). Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι:
-
Σε σύγκριση με το τελευταίο αντίστοιχο Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων της περιοχής μελέτης καταγράφηκε η παρουσία 33 νέων ειδών εκ των οποίων τα 5 ανήκουν στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΕ
-
Όλα τα είδη προστέθηκαν στη λίστα “3.2 Species referred to in Article 4 of Directive 2009/147/EC and listed in Annex II of Directive 92/43/EEC and site evaluation for them”.
-
Η οικολογική σημασία των Στροφάδων ως ενδιάμεσος σταθμός ξεκούρασης και ανεφοδιασμού για το κύμα των μεταναστευτικών πουλιών την Άνοιξη, κρίθηκε με βάση ερευνητικά δεδομένα (http://www.eou2015science.org/ ), ως κρίσιμης και μεγάλης αξίας για τα στρουθιόμορφα είδη.
Δράσεις παρακολούθησης
Στο τμήμα της Προστατευόμενης περιοχής του Ε.Θ.Π.Ζ., στα νησιά Στροφάδες για την καλύτερη και σε βάθος χρόνου τεκμηρίωση της κάλυψης των απαιτήσεων του κριτηρίου C5 (μεταναστευτικά περάσματα ή στενωπούς (migration bottleneck) και τις συναθροίσεις ειδών της ορνιθοπανίδας με το πληθυσμιακό όριο των 500.000 ατόμων να χρησιμοποιείται διεθνώς για μεταναστευτικά περάσματα στρουθιόμορφων), προβλέπονται οι εξής ενέργειες:
-
Raft counts : η καταγραφή από την ακτή (raft counts) της δραστηριότητα του Αρτέμη πριν και αμέσως μετά τη δύση
-
Δακτυλιώσεις – Ποσοτικές καταμετρήσεις
-
Μελέτη της μετανάστευσης (με την μέθοδο των δακτυλιώσεων) την περίοδο από 15 Μαρτίου έως 30 Μαΐου για τουλάχιστον 5 έτη.
-
Ποσοτικές καταμετρήσεις (διαδρομές και σημειακές) ανά εβδομάδα την ίδια περίοδο ώστε να διασφαλιστεί ότι «ανανεώνεται» πλήρως ο πληθυσμός των πουλιών που καταμετρούνται επί των νησιών, καθώς και να εκτιμηθεί η διακύμανση των μετρήσεων στο χρόνο.
-
Ημερήσιες ποσοτικές καταμετρήσεις των ειδών της οικογένειας Ηirundinidae (χελιδόνια) από σταθερά σημεία (2-3 ανά εβδομάδα όλη την μεταναστευτική περίοδο), ώστε να μελετηθεί η φαινολογία μετανάστευσης τους και να εκτιμηθεί ο πληθυσμός με αναλυτικές αλλά και στατιστικές μεθόδους. Παράλληλα η φωτογράφηση μεγάλων κοπαδιών και η μετέπειτα καταμέτρηση τους ή η συλλογή νεκρών ατόμων (π.χ. Συκοφάγων Oriolus oriolus που είναι πολυάριθμοι ορισμένες ημέρες), ως έμμεσος τρόπος εκτίμησης του πληθυσμού και της φαινολογίας της μετανάστευσης τους αντίστοιχα
-
Πρόγραμμα τηλεμετρίας συγκεκριμένων (κοινών) ειδών, ώστε να διαπιστωθεί ο χρόνος παραμονής τους στα Στροφάδια.
-
Σημειακές καταμετρήσεις Τρυγονιών:Για τα Τρυγόνια (Streptopelia turtur) η καλύτερη μέθοδος υπολογισμού του πληθυσμιακού τους μεγέθους είναι η πλήρης καταγραφή ατόμων (census) με ταυτόχρονες καταμετρήσεις από ομάδα παρατηρητών (διάσπαρτους σε καλές θέσεις παρατηρήσεις.
-
Τηλεμετρική παρακολούθηση Αρτέμη: Για τη συγκέντρωση δεδομένων, ώστε να είναι επαρκής η τεκμηρίωση για επέκταση των ορίων της περιοχής ΖΕΠ GR2210004 και να συμπεριληφθούν και πεδία τροφοληψίας του Αρτέμη.
Στο τμήμα της Προστατευόμενης περιοχής του Ε.Θ.Π.Ζ., κόλπος Λαγανά Ζακύνθου και νησίδες Μαραθονήσι και Πελούζο
-
Εν πλω καταγραφές θαλασσοπουλιών: Η πραγματοποίηση των εν πλω καταγραφών με χρήση πλωτού μέσου του ΦΔ του ΕΘΠΖ στον κόλπο του Λαγανά (στο πλαίσιο των τακτικών περιπολιών) και τη συμπλήρωση κατάλληλα διαμορφωμένων πρωτοκόλλων με τις παρατηρήσεις των θαλασσοπουλιών μπορούν να δώσουν σημαντικές πληροφορίες για το οικοσύστημα. Για παράδειγμα, εκτός από την κατανομή και τη χρήση του χώρου από θαλασσοπούλια όπως ο Θαλασσόκορακας, ο Αρτέμης αλλά και ο Ασημόγλαρος, ο βαθμός της θηρευτικής πίεσης που ασκούν οι γλάροι στου νεοσσούς της Caretta caretta κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, η βιοποικιλότητα της ιχθυοπανίδας της περιοχής μελέτης και η ποιότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος μέσα από τη συλλογή εμεσμάτων Θαλασσοκόρακα.
-
Μεσοχειμωνιάτικες καταγραφές πτηνών, για την παρακολούθηση της κατάστασης τη λίμνης Κερίου η οποία αποτελεί το σημαντικότερο υγρότοπο του ΕΘΠΖ φιλοξενώντας υδρόβια και παρυδάτια είδη ορνιθοπανίδας
-
Έλεγχος τυχαίας παγίδευσης θαλασσοπουλιών σε αλιευτικά εργαλεία: Πρόσφατες μελέτες στο κεντρικό και νότιο Ιόνιο έχουν δείξει ότι η παρεμπίπτουσα σύλληψη (by-catch) θαλασσοπουλιών σε αλιευτικά εργαλεία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την διατήρηση των πληθυσμών τους (Karris et al. 2013, Κarris 2014
-
με εν πλω καταγραφές σε αλιευτικά σκάφη που δραστηριοποιούνταν σε διάφορα αλιευτικά πεδία του Ιονίου,
-
με χρήση ειδικού ερωτηματολογίου για τους επαγγελματίες ψαράδες της Ζακύνθου.
